ΣΚΟΥΡΙΩΤΙΣΣΑ

1. Θέση-Κλίμα: Βρίσκεται στο τέλος της κοιλάδας της Σολιάς τόσο στην ανατολική όσο και στη δυτική πλευρά του Κλάριου και δυτικά του λόφου της Φουκάσας. Έχει υψόμετρο 220m και βροχόπτωση 350mm. Το κλίμα είναι ήπιο το χειμώνα και σχετικά ζεστό το καλοκαίρι. Είναι κυριολεκτικά πνιγμένη στο πράσινο της ελιάς, του πεύκου και του ευκαλύπτου. Δίπλα σ’ αυτό το οργιαστικό πράσινο ορθώνεται ο μεγάλος λόφος της Φουκάσας ξερός και πολύχρωμος από τα πλούσια μεταλλεύματα που κρύβει μέσα του.

2. Κάτοικοι:

1931: 963 (569 Ελληνοκύπριοι και 394 Τουρκοκύπριοι)

1946: 169 (119 Ελληνοκύπριοι, 21 Τουρκοκύπριοι και 29 ξένοι)

1960: 109 (73 Ελληνοκύπριοι, 2 Τουρκοκύπριοι και 34 ξένοι)

1973:   32 (όλοι Ελληνοκύπριοι)

3. Διοίκηση: Σήμερα η Σκουριώτισσα υπάγεται διοικητικά στα Κατύδατα

4. Ονομασία: Οφείλει το όνομά της στη σκουριά που υπάρχει άφθονη λόγω της εκκαμίνευσης του χαλκού

5. Ιστορία: Η Σκουριώτισσα είναι ουσιαστικά μεταλλευτικός οικισμός που δημιουργήθηκε δίπλα στο ομώνυμο μεταλλείο. Οι κάτοικοι του ήσαν σχεδόν όλοι εργάτες, υπάλληλοι ή διευθυντικό προσωπικό του μεταλλείου. Αυτό εξηγεί και τις μεγάλες μεταβολές του πληθυσμού του. Στις αρχές του εικοστού αιώνα όταν οι συγκοινωνίες ήταν υποτυπώδεις οι εργάτες έμεναν στα σπιτάκια που έκτισε η εταιρεία. Αργότερα, όταν οι συγκοινωνίες βελτιώθηκαν, πολλοί πηγαινοέρχονταν στα χωριά τους με λεωφορεία.

Στη Σκουριώτισσα παρατηρεί κανείς τα πολύ ωραία σπίτια με τις υπέροχες αυλές που στέγαζαν το διευθυντικό προσωπικό, δίπλα ακριβώς από το μεταλλείο, και τα πρόχειρα σπιτάκια των εργατών μισό χιλιόμετρο πιο κάτω και στην αντίπερα όχθη του Κλάριου. Μερικά από τα ωραία σπίτια των διευθυντών έχουν περίφραξη από κομμάτια σκουριάς, που υπάρχει άφθονη στην περιοχή, κατάλοιπο της εκκαμίνευσης του χαλκού στην αρχαιότητα.

Σήμερα το χωριό είναι έδρα των ειρηνευτών που επιτηρούν τη νεκρή ζώνη, που αρχίζει λίγο πιο κάτω από αυτό. Στα αρχοντικά του σπίτια διαμένουν οι αξιωματικοί του αποσπάσματος. Τα σπίτια των εργατών, με ξεχαρβαλωμένες πόρτες και παράθυρα, αργοπεθαίνουν καθώς τα χρόνια περνούν, αφημένα στο έλεος των καιρικών συνθηκών.

Γεωργία: Στη Σκουριώτισσα προκαλούν εντύπωση οι ατέλειωτοι ελαιώνες με δασωμένες ελιές. Ο μεγαλύτερος ελαιώνας ανήκει στη Μητρόπολη Μόρφου και από αυτόν παράγει βιολογικό λάδι.

Μονή Σκουριώτισσας: Από το αρχαίο μοναστήρι του χωριού έχει παραμείνει μόνο ο μικρός ναός του που βρίσκεται μέσα στο στρατόπεδο των ειρηνευτών. (Περισσότερα για το μοναστήρι υπάρχουν στη σελίδα …..)

Ησυχαστήριο: Στην περιοχή Εξήντα, μέσα σε ένα οργιώδες πράσινο, ο π. Αμβρόσιος έχει διαμορφώσει το Ησυχαστήριο του αγίου Σεραφείμ του Σάρωφ. Ο π. Αμβρόσιος είναι αγιογράφος και εδώ έχει δημιουργήσει Σχολή Αγιογραφίας που υπάγεται στη Μητρόπολη Μόρφου.

Από το βιβλίο του Ανδρέα Χρυσάνθου "ΣΟΛΙΑ, παρελθόν, παρόν και μέλλον"