ΤΑ ΛΗΜΕΡΙΑ ΤΗΣ ΕΟΚΑ

Πολυβολείο για την άμυνα των λημεριών

Τα Λημέρια κατασκευάστηκαν το Καλοκαίρι του 1955 από κατοίκους των Σπηλιών-Κουρδάλων και της Κυπερούντας υπό την καθοδήγηση του Τομεάρχη της περιοχής Ρένου Κυριακίδη. Τα Λημέρια φιλοξένησαν τον αρχηγό της ΕΟΚΑ στρατηγό Γεώργιο Γρίβα Διγενή και άλλους 18 αντάρτες από τις  23/11/1955 μέχρι τις 11/12/1955.

Το μαγειρείο των Λημεριών

Από τα Λημέρια ο Διγενής κατηύθυνε τον αγώνα της ΕΟΚΑ, οργάνωνε ενέδρες και άλλες αποστολές. Εκεί οι άπειροι αντάρτες εκπαιδεύονταν για να αντεπεξέλθουν στην αποστολή τους. Μερικά βράδια ο Διγενής με το επιτελείο του κατέβαιναν στα Κούρδαλι και φιλοξενείτο σε απόμερη οικία του Ανδρέα Φυλακτή. Ο Διγενής είχε φιλοξενηθεί και στην οικία του Στέλιου Τσαγκαρίδη στα Σπήλια λίγο προτού εγκατασταθεί στα Λημέρια.

Την τροφοδοσία των Λημεριών, την αλληλογραφία και τη διακίνηση των αγωνιστών αναλάμβαναν κάτοικοι των Σπηλιών-Κορδάλων και της Κυπερούντας.

Ρένος Κυριακίδης-Τομεάρχης Σπηλιών

Υπό την καθοδήγησή του έγιναν τα Λημέρια

Στις 11/12/1955 τα Λημέρια περικυκλώθηκαν από πλήθος Άγγλων Στρατιωτών. Εδώ τότε έγινε η περίφημη «Μάχη των Σπηλιών» με τραγικά για τους Άγγλους αποτελέσματα. Μετά τη μάχη οι Άγγλοι ανακάλυψαν και ανατίναξαν τα κρησφύγετα.
Έκτοτε τέτοιο σύστημα κρησφυγέτων δεν ξανακατασκευάστηκε από την ΕΟΚΑ.

Ο Γεώργιος Γρίβας-Διγενής

τον καιρό της ΕΟΚΑ

Σήμερα τα κρησφύγετα έχουν επισκευαστεί από το Τμήμα Δασών, το οποίο δημιούργησε δίκτυο μονοπατιών στην περιοχή, με επεξηγηματικές πινακίδες, δείκτες και παγκάκια. Έτσι η επίσκεψη των Λημεριών γίνεται πιο εύκολα. Εξάλλου δασικός δρόμος οδηγεί μέχρι την κορυφογραμμή πάνω από το αρχηγείο του Διγενή. Η επίσκεψη των Λημεριών απαιτεί δυο περίπου ώρες.

Ανδρέας Χρυσάνθου 2004