|
. ΜΟΝΑΣΤΗΡΙΑ ΚΑΙ ΝΑΟΙ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΣΤΗ ΣΟΛΙΑ .
ΓΕΝΕΘΛΙΑ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ Με αφορμή τα γενέθλια της Παναγίας, που γιορτάζουμε στις οκτώ του Σεπτέμβρη, κάνουμε σύντομη αναφορά στα μοναστήρια και εκκλησιές της Σολιάς που είναι αφιερωμένες σ΄ αυτήν. Για τη γέννηση της Παναγίας διαβάστε το άρθρο Γενέθλια της Παναγίας
ΜΟΝΑΣΤΗΡΙΑ 1. Ποδίθου(Μνημείο UNESCO)
Ιδρύθηκε το 1502 όπως αναγράφεται στο ναό του και βρίσκεται βόρεια της Γαλάτας. Ο Μπάρσκυ αναφέρει πως όταν το επισκέφτηκε είχε μόνο δυο μοναχούς. Το μοναστήρι αυτό διαλύθηκε το 1888 όταν πέθανε και ο τελευταίος μοναχός του. Γύρω στο 1950 δυστυχώς κατεδαφίστηκε το τελευταίο απομεινάρι των κελιών του. Το μοναστήρι αυτό ήταν η αιτία για να δημιουργηθεί η μεγάλη στρατιά των ιερωμένων της Γαλάτας ανάμεσα στους οποίους ένας Αρχιεπίσκοπος και δυο Μητροπολίτες. Απετέλεσε επίσης το σχολείο της Γαλάτας για μερικούς αιώνες. Οι τοιχογραφίες του θεωρούνται κλασικά δείγματα ιταλοβυζαντινής τέχνης.
2. Παναγία Σκουριώτισσα
Βρίσκεται στη Σκουριώτισσα (Φουκάσα). Ο ναός του μοναστηριού, ένα ταπεινό ξυλόστεγο εκκλησάκι, κτίστηκε τον 15ο αιώνα. Στο δυτικό του τοίχο διασώζεται τοιχογραφία του αιώνα αυτού. Η Αγία Τράπεζα του ναού είναι μαρμάρινη και πιθανώς είναι η αρχαιότερη του είδους της στην Κύπρο. Ο ναός αυτός βρίσκεται τώρα μέσα στο στρατόπεδο των Ειρηνευτών της περιοχής. Όταν το επισκέφτηκε ο Μπάρσκυ είχε τρεις-τέσσερεις μοναχούς. Αυτό συνεχίστηκε μέχρι το 1825, αλλά στη συνέχεια παράκμασε, λόγω των διώξεων από τους Τούρκους, και στη συνέχεια εγκαταλείφθηκε. Το κτίριο του μοναστηριού σωζόταν μέχρι το 1950.
3. Παναγία Κουσουλιώτισσα
Δημιουργήθηκε στις αρχές του 18ου αιώνα. Βρίσκεται στη Φλάσου. Το όνομά της το οφείλει (πιθανώς) σε κάποιο «κούσουλο», δηλαδή πρόξενο, που χρηματοδότησε την ανέγερσή της. Το μοναστήρι αυτό ήταν πάντα μικρό και φτωχό. Ο Μπάρσκυ, που το επισκέφτηκε το 1735 αναφέρει πως είχε δυο-τρεις μοναχούς και πως ήταν εξοχική κατοικία Επισκόπου (πιθανώς του Κυρηνείας). Το 1825 το μοναστήρι είχε ένα μόνο μοναχό. Στη συνέχεια εγκαταλείφθηκε και σήμερα δεν παρουσιάζεται να έχει περιουσία.
4. Παναγια Χρυσοκουρδαλιωτισσα
Το μοναστήρι αυτό βρίσκεται στο μικρό χωριό Κούρδαλι και ιδρύθηκε το 16ο αιώνα από το διάκονο Ιωάννη Κούρδαλη. Πότε διαλύθηκε δεν ξέρουμε, όμως διασώθηκε ο ναός του, που είναι ο πιο μεγάλος και πιο γραφικός ναός από όλους τους αρχαίους ναούς της Σολιάς. Το 2006 η Ιερά Σύνοδος απεφάσισε την ανασύσταση της Μονής αυτής. Ήδη από τα μέσα του 2005 εγκαταστάθηκε στα Κούρδαλι η πρώτη μοναχή. Ο ναός του Μοναστηριού είναι τρίκλιτος και οι κολώνες του είναι ξύλινες. Οι παλιές δοκοί του είναι διακοσμημένες. Ο ναός είναι αγιογραφημένος, το τέμπλο του είναι εξαιρετικής τέχνης και οι εικόνες του Δωδεκαόρτου που το κοσμούν είναι κλασικά δείγματα της ιταλοβυζαντινής τέχνης. Το μοναστήρι βρίσκεται σε καταπληκτικό φυσικό περιβάλλον. Ένα ποταμάκι με ενετικό γεφύρι, καρυδιές, ελιές και πυκνή συστάδα πεύκων συνθέτουν ένα ονειρικό τοπίο.
ΝΑΟΙ 1. Κακοπετριά: Παναγία Θεοτόκος
Βρίσκεται στην είσοδο της Κακοπετριάς. Είναι ένα μικρό εκκλησάκι. Κτίστηκε το 1514 και φαίνεται να είναι Βυζαντινό παρεκκλήσι. Η στέγη του είναι η συνηθισμένη για την περιοχή. Είναι ξύλινη αμφικλινής με επίπεδα κεραμίδια. Επεκράτησε αυτή η κατασκευή από τον 13ον αιώνα. Εσωτερικά είναι τοιχογραφημένο εξ' ολοκλήρου. Οι τοιχογραφίες χρονολογούνται από το πρώτο μισό του 16ου αιώνα. Γιορτάζει στις 15 Αυγούστου
2. Κοράκου: Παναγία Ελεούσα
Κτίστηκε τον 18ο αιώνα και είναι μια από τις μεγαλύτερες τρίκλιτες εκκλησίες της Κύπρου με κιονοστοιχία και οξυκόρυφα τόξα. Στην εκκλησία υπάρχει και γυναικωνίτης με διευρύνσεις προς το βόρειο και νότιο κλίτος. Το καμπαναριό είναι πέτρινο και σκαλιστό με διάφορα βυζαντινά μοτίβα και είναι ένα από τα ωραιότερα που βρίσκονται στην περιοχή της ΣολιάςΣτην εκκλησία βρίσκεται μια φορητή εικόνα του Αρχαγγέλου Μιχαήλ που αποδίδεται στον λαϊκό ζωγράφο Μηνά από τη Μυριανθούσα, που έζησε τον 15ο αιώνα, καθώς επίσης η αμφιπρόσωπη εικόνα της Θεοτόκου Αριστεροκρατούσας οδηγήτριας του 17ου αιώνα, στο πίσω μέρος της οποίας απεικονίζεται η σταύρωση. Σημαντική εικόνα είναι και του Ένθρονου Χριστού του 18ου αιώνα και αποδίδεται στον ζωγράφο Γαβριήλ Κυκκώτη. Ο Αρχιεπίσκοπος Κερύνειας Χρύσανθος χάρισε στην Παναγία το 1765, Ευαγγέλιο που τυπώθηκε το 1754 στην Βενετία, από το τυπογραφείο Νικολάου Σάρου.
3. Λινού: Παναγία Παντάνασσα Η εκκλησία της Παναγίας κτίστηκε το 1905. Αρχιτεκτονικά, φέρει ορθογώνια κατασκευή καμαροσκέπαστη και με κεραμίδι. Εξωτερικά είναι πετρόκτιστη, από πέτρα της περιοχής και ο περίβολος πλακόστρωτος, από πλάκες τσιμεντένιες. Το ψηλό και καμαρωτό καμπαναριό της, εφάπτεται επί του ναού και βρίσκεται στ’ ανατολικά της εκκλησίας.. Εσωτερικά δεν είναι αγιογραφημένη, αλλά το εικονοστάσι της έχει μια ιδιαίτερη κατασκευή. Είναι φτιαγμένο από χυτό μπετόν και διαθέτει τέτοια διακοσμητική, που δίνει την αίσθηση ξυλόγλυπτης κατασκευής, κάτι που δεν συνηθίζεται στις εκκλησίες μας. Ο Δεσποτικός θρόνος όμως, είναι ξύλινος και σκαλιστός, και είναι δωρεά, από τον ιερέα του χωριού. Γιορτάζεται, όπου και τιμάται το εγκαίνιο του ναού, στις 8 Σεπτεμβρίου, με λιτάνευση της Άγιας Εικόνας της Παναγίας.
4. Γαλάτα: Παναγία Οδηγήτρια
Ο Μητροπολίτης Κυρηνείας Μακάριος ο Β΄, συνήθιζε ν' αποκαλεί την εκκλησία αυτή «μικρή Φανερωμένη», για να τονίσει την μεγαλοπρέπεια της , παρομοιάζοντας την σαν εκείνη της Λευκωσίας. Είναι κτίσμα του 1930 με δωρεές και εθελοντική εργασία των κατοίκων της κοινότητας. Είναι σχέδιο και επιστασία του μάστρε Φίλιππου Λοΐζου. Η όλη επίπλωση του ναού έχει συμπληρωθεί από δωρεές των κατοίκων και από μοναχούς που υπηρετούσαν σε διάφορα μοναστήρια, ιδιαίτερα του Κύκκου. Ο ναός χωρίζεται σε τρία κλίτη με δυο σειρές κίονες και θόλο. Ο εσωτερικός διάκοσμος του ναού είναι ωραίος, πλούσιος και επιβλητικός. Είναι ολόκληρος αγιογραφημένος
5. Καλιάνα: Παναγία Ιαματική
Η Εκκλησία αυτή είναι αφιερωμένη στην Παναγία την Ιαματική, παρά το γεγονός ότι η εικόνα η οποία βρέθηκε, ήταν της Παναγίας της Ελεούσας. Αυτό φαίνεται και από τα πολλά θαύματα που έγιναν και αφορούσαν κυρίως αιμορραγίες. Στο χώρο όπου είναι κτισμένη η σημερινή Εκκλησία, υπήρχαν ερείπια μιας άλλης εκκλησίας. Το 1931, οι χωριανοί κατέβαλαν προσπάθειες, για ανέγερση μιας νέας εκκλησίας. Η προσπάθεια όμως ματαιώθηκε, όταν μια λανθασμένη κίνηση των οικοδόμων οδήγησε στη κατάρρευση της εκκλησίας. Το 1975 και μετά την ανάγκη για μια καινούργια και πιο μεγάλη εκκλησία, λόγω του ότι αυξήθηκαν σημαντικά οι κάτοικοι, αρχίζει μια νέα ανέγερση. Ενώ όλα προχωρούσαν ομαλά, η νότια πλευρά της εκκλησίας κατάρρευσε. Σύντομα όμως επιδιορθώθηκε και με την βοήθεια του Θεού το 1993, η εκκλησία λειτούργησε. Γιορτάζει στις 15 Αυγούστου και την Δευτέρα του Πάσχα..
|
